Çeviribilim nedir?
Çeviribilim; çeviri sürecinde, öncesinde ve sonrasında çevirmenin tecrübe ettiği durumları, uygulanan teknikleri ve çeviriye dair eleştirileri kuramsal açıdan inceler. Çeviribilim bölümlerinde öğrenciler çeviri kuramlarının yanında bu kuramları çeviriler üzerinde uygular ve böylece hem kuramsal hem de uygulama alanında eğitilir. Çeviribilim altında yapılan çalışmalar, çeviri üzerine akademik ve bilimsel ürünler üretmek ve çeviribilimi geliştirmek adına yapılır.
Mütercim-tercümanlık nedir?
Yazılı çeviri yapan kişiye “Mütercim”, sözlü çeviri yapana ise “Tercüman” denilir. Arapça kökenli bu sözcüklere alternatif olarak iki alanı da kapsayan “Çevirmen” sözcüğü kullanılabilir. Mütercim-tercüman olmak için çevirinin uygulama alanı üzerinde gerekli eğitimi tamamlamak veya uzun yıllara dayanan tecrübeyle bu mesleğin gereklerini yerine getirecek yeterlilikte olmak gerekir.
Çeviribilim ve mütercim-tercümanlık arasındaki farklar nelerdir?
Yukarıda da belirtildiği üzere; çeviribilim kuramsal alan, mütercim-tercümanlık ise uygulama alanıdır. Üniversitelerin ilgili bölümlerinde eğitim gören öğrenciler bölümlerinin temasına uygun müfredatlarla eğitim görürler. Bu alanlardaki derslerden bazıları ortak olarak sunulsa da, kuramsal veya uygulama alanı olmasına bağlı olarak birisinde daha derinlemesine incelenmektedir. Bu iki bölümün öğrencileri de mezun oldukları zaman “Mütercim-tercüman” yani “Çevirmen” olarak mezun olurlar ve bu mesleği yerine getirebilmek adına gerekli yeterlilik seviyesini elde ederler.
Çevirmenler nerede çalışabilir?
Çevirmenler için çalışma alanı çok geniştir. Uzman çeviri hizmeti veren şirketler dışında, çeviri ihtiyacı olan ve bu ihtiyacı şirket içinde istihdam ettiği personellerle gidermek isteyen şirketlerde çalışabilirler. Uzmanlık alanları doğrultusunda sektör seçerek çok farklı alanlarda çeviri yapılabilir. Ayrıca, çevirmenlik harici yapılabilecek meslek-uzmanlık alanları da mevcuttur. Editörlük ve proje yöneticiliği alanlarında da birçok çevirmen çalışmaktadır.
Çevirmen adaylarına neler tavsiye edilebilir?
Üniversite eğitimi sırasında sınırlı kalmamak üzere kendini sürekli olarak geliştirmeye adamış olmak bir çevirmen için elzemdir. Çevirmen; sürekli olarak kendini geliştirmek ve araştırma yapmak durumundadır. Günümüzden 15-20 yıl önce olmayan çeviri teknolojileri, çeviri kuramları ve hatta çeviri ihtiyacı olan alanlar bugün çevirmenlerin odak noktasında olabiliyor. Gelişim ve değişim hayatımızın bir parçası olarak devam ettiği için bu sürece kendimizi hazırlamamız gerek.
Uzmanlık alanı seçimi bir çevirmen için son derece önemlidir. Uzmanlık alanı kişinin kendi zevkleri ve başarılı olduğu konuda olabilir. Üniversite eğitimi sürecinde mümkün olduğu kadar farklı uzmanlık alanlarında tecrübe edinip sonrasında karar verilen alanda uzmanlaşmak en yararlısı olacaktır.