Çevirmenler olarak bir metni veya sözlü bildirimleri bir dilden başka bir dile aktarıyor ve farklı kültürler arasındaki engelleri yok ederek iletişim köprüleri kuruyoruz. Her meslek grubunda olduğu gibi çevirmenlik mesleğinde de donanımlı bir çevirmen olarak daha ileriye gitme ve işimizi layıkıyla yerine getirme isteğimiz asla son bulmuyor.
Peki, daha iyi bir çevirmen olabilmek ve daha kaliteli çalışmalar üretebilmek için neler yapmamız gerekir?
Bu yazımızda birtakım tavsiyelerde bulunarak sizlere ışık tutmayı amaçlıyoruz.
- Dilin İnceliklerine Odaklanın
Çalışmakta olduğunuz dillere en üst düzeyde hâkim olmaya çalışın. Söz konusu dillerin dil bilgisi ve yazım kurallarını bilmeye özen gösterin. Dili akıcı bir şekilde konuşmak kimi zaman yeterli olmaz aynı zamanda dilin tüm inceliklerini de bilmek gerekir. Zira çoğu zaman bir çevirmen anlaşılması pek de kolay olmayan kelime oyunlarıyla, deyimlerle, mizahi ifadelerle karşı karşıya kalabilir. Bu tür ifadeler kelimesi kelimesine ele alındığında her kültürde aynı şeyi ifade etmediği için verilmek istenen mesajı hedef kültüre uyarlamak gerekir. Örneğin Fransızcada bir kişi, gereksiz yere harcama yaptığını düşündüğünde “Jeter de l’argent par la fenêtre” (Kelimesi kelimesine çevirisi: Parayı pencereden aşağı atmak) deyimini kullanırken Türkçede ise bir başkası bu durum için “Har vurup harman savurmak” deyimini kullanır. Dolayısıyla bu gibi farklılıkları kaçırmamak ve dilde kusursuz bir ustalık mertebesine ulaşabilmek için dilin inceliklerini göz ardı etmemeye özen gösterin.
- Merak Edin
Merak etmenin iyi bir çevirmen olma konusunda kilit nokta olduğunu söyleyebiliriz. Çeşitli konularda bilgi sahibi olmak ve sahip olduklarıyla yetinmeyerek daha fazlasına ihtiyaç duymak daha iyi bir çevirmen olma yolunda sizi her zaman bir adım daha ileri götürür. Her şeyden önce, çeviri mesleğinin doğası gereği okumaya, araştırmaya, güncel haberleri takip etmeye ve yabancı kültürleri keşfetmeye her zaman meraklı olmanızı öneririz. Soru sormaktan, önünüze gelen her yeni metni sorgulamaktan, “neden” ve “nasıl”ı araştırmaktan hiç vazgeçmeyin. Bir çevirmenin tıbbi, teknik, hukuki vb alanlarda bir metin çevirmesi gerekebilir. Bu durumda farklı alanlarda kaliteli bir çeviri yapabilmek için farklı sektörlere her daim açık olmanız ve bu sektörlere ait terminolojileri araştırmanız karşılaşacağınız projelerde büyük kolaylık sağlayacaktır. Ayrıca, çeşitli dergilere ve haber bültenlerine abone olarak çeviri alanındaki en son gelişmeleri takip etmeyi ihmal etmeyin. (Yeni çeviri araçları, yazılımlar vb.)
- Sabırlı Olun
İyi bir çevirmen olabilmek için sabretmeyi bilmeniz önemlidir. Zira kimi zaman bazı metinler çok karmaşık veya kötü bir şekilde düzenlenmiş olabilir. Kaynak metnin yazarının söylemek istediğini anlamanız saatler, günler hatta haftalar alabilir. Bu durumda, internet ortamında ve basılı kaynaklarda derinlemesine araştırma yapma ve müşteriden ek bilgi talep etme ihtiyacı duyabilirsiniz. Bu aşamada kafanızdaki soru işaretlerini gidermek adına hiç çekinmeden gerek müşterilerle, gerekse çalışmakta olduğunuz çeviri ofisiyle iletişime geçmekten çekinmeyin. Çeviri eyleminin nihai amacının iletişimi sağlamak olduğunu unutmayın.
- Titiz Olmaya Özen Gösterin
İster serbest ister ofis içi çevirmen olun; titiz, planlı, dakik ve özenli bir şekilde çalışmaktan asla taviz vermeyin. Üzerinde çalışmış olduğunuz bir çeviri projesini teslim etmeden önce kontrolünü sağlayarak “son okuma” işlemini gerçekleştirin. Her bir noktalama işaretini, kelimeyi, cümle yapısı ve sayfaları özenle tartın. Eğer çevirdiğiniz metin uzmanlık ve alan bilgisi gerektiren bir sektöre aitse (tıbbi ve hukuki gibi), yanlış çeviri krizlerine yol açmamak adına emin olmadığınız terimler ve kavramlar için alanında uzman kişilerden yardım almaktan çekinmeyin. Çeviriyi teslim etmeniz gereken zaman konusunda sıkıntı yaşamanız halinde, işi aceleye getirmektense ekstra süre talep ederek daha kaliteli bir çalışma çıkarmaya özen gösterin.
- Kendinizi Keşfedin
“Her şeyi çevirebilirim.” algısını bir kenara koyarak gerçekleştirdiğiniz çeviri projeleri süresince, çeşitli alanlara dair (hukuk, tıbbi, ticari, finansal, teknik, edebi vb.) güçlü ve zayıf yönlerinizi keşfetmeye odaklanın ve böylece uzmanlık alanlarınızı belirleyin. Uzmanlık alanlarınızı belirlemeniz, çeviri ofislerinden gelen projeleri daha sağlıklı değerlendirmenize yardımcı olacaktır.
- Yüksek Sesle Okuma Yapın
Hedef kitle nezdinde anlaşılır, doğal ve akıcı olduğunu test edebilmek için süreç sonunda çeviri metnini mutlaka yüksek sesle okuyun ve yakınlarınızda size yardımcı olacak birileri varsa çeviri metninizi dinlemelerini rica edin. Bu eylem, çeviri metninde gözden kaçan dil bilgisi hatalarını, anlatım bozukluklarını ve kulak tırmalayan ifadeleri fark ederek düzeltmenize olanak sağlayacaktır.
- Zengin Bir Çeviri Belleği Oluşturun
Gelişen teknoloji, çevirmenlerin tüm projelerini depolamasına ve gelecekteki projelerini hızlandırmak için önceki çalışmalarını kullanmalarına olanak tanıyor. Bu sebeple, her çeviri projesini “ilk iş” olarak değerlendirmemek adına donanımlı bir çeviri belleği oluşturmak ve bilgilerinizi depolamak için CAT araçlarını kullanın. Bu şekilde, daha hızlı çalışarak zamandan tasarruf edebilir ve aynı zamanda çevirilerinizin kalitesini artırabilirsiniz.
- Sektörel Etkinliklere Katılın
Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını nedeniyle, birçok sektöre ait etkinlik çevrim içi olarak gerçekleştirilmeye başlandı. Çeviri sektörü de bu sektörler arasında yer alıyor. Hâlâ birçok çeviri konferansı, semineri ve bilgilendirme toplantıları çevrim içi olarak gerçekleştirilmeye devam ediyor. Bu toplantılara katılarak yeni müşteriler kazanma ve yeni meslektaşlarla tanışma fırsatı bulabilirsiniz. Bu tarz etkinlikler, çeviri sektörüne ait yeni trendler, yenilikçi çeviri araçları, çeviri teknikleri ve yaklaşımları konularında bilgi edinmenizi sağlayacak ve sektöre daha geniş bir pencereden bakmanıza yardımcı olacaktır.
Sizlerle paylaşmış olduğumuz bu püf noktalarının dil çiftiniz ne olursa olsun yüksek kaliteli bir çeviri hizmeti sunmanıza yardımcı olmasını umuyor, daha iyi bir çevirmen olma yolundaki çalışmalarınızda başarılar diliyoruz!