MSDS NEDİR? KAPSAMI NEDİR?

*Konu hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için lütfen MSDS/SDS/GBF’lerin hazırlanma süreci, ilgili mevzuatlar, MSDS çeviri süreci, bir MSDS çeviri firmasında olması gereken özellikler ve yeterlilikler, tecrübeli bir firma ile çalışmanın avantajları ve tüm dünyadan MSDS ve SDS içeriklerinin bilgisinin verildiği www.msdsceviri.com sitemizi inceleyiniz.

“Malzeme Güvenlik Bilgi Formu”  kimyasal bir malzemenin içerdiği potansiyel tehlikeleri (sağlık, yangın, reaktivite ve çevresel) belirten ve bu kimyasal ürünlerin güvenli bir şekilde nasıl kullanılacağını gösteren bir belge olup, aynı zamanda kimyasalın tehlikeleri, kullanımları, depolamaları, taşımaları ve acil durum prosedürleri hakkında da bilgiler vermektedir. Bu belgeler işletmelerde kullanılan kimyasalların kullanımı ile ilgili risklerin tanımlanması, değerlendirilmesi ve kontrol edilmesinde önemli bir rol oynar. Amacı, bir işletmede kullanılan kimyasal maddelerle ilgili bilgiye çabuk erişim sağlamaktır. Bir işletmenin kullanılan tehlikeli kimyasal maddeler için malzeme güvenlik bilgi formlarını bulundurması, etkin bir yönetim için en önemli unsurlardan biri olup, tam bir sağlık ve güvenlik programının geliştirilmesi ve bu konuda bir standart oluşturulması adına oldukça önemli rol oynamaktadır. Buna ek olarak bu formların işyerlerinde Türkçe olarak bulundurulması ve sertifika sahibi uzman kişiler tarafından Türkçeye tercüme edilmesi yasal bir zorunluluktur.

MSDS ÇEVİRİLERİNE NEDEN ÖZELLİKLE DİKKAT EDİLMELİDİR?

“Malzeme Güvenlik Bilgi Formu” (MSDS) hazırlanmasında ve çevirisinde dikkat edilmesi gereken birtakım hususlar vardır. Bunlardan ilki, bu tür belge çevirilerinin hatasız bir şekilde uzman çevirmen tarafından tamamlanması ve bu çevirinin daha sonra uzman çeviri koordinatörü tarafından aşamalı olarak kontrol edilmesidir. MSDS Formu çevirilerinde diğer önemli bir husus ise, belgeler arasında tutarlılığın sağlanmasıdır. Buna bağlı olarak kapsamlı bir şekilde hazırlanmış olan terminolojinin doğru bir şekilde kullanılması, çeviride en iyi sonuca ve istenen kaliteye ulaşılması demektir.

Ayrıca bu tür bilgi formu çevirilerinin hangi sektöre (gıda, kimya, kozmetik) yönelik yapılacağı da önem arz etmektedir. Çevireceğimiz MSDS kimyasal bir maddeye ait ise, bu belgelerde, bu maddenin nasıl saklanacağından, nasıl bertaraf edileceğinden, döküldüğünde nasıl temizleneceğinden, cilde veya göze temas ettiğinde ne yapılması gerektiğinden veya ne tür önlemler alınacağından bahsedilir. Örneğin yere kimyasal bir toz dökülse ve yerin temizlenmesi gerekiyorsa, ilk yapacağımız şey forma bakıp, maddeyi yerden formda belirtildiği şekilde temizlemek olacaktır. Eğer bu tozun özellikle elektrik süpürgesiyle temizlenmesi gerekiyorsa fakat çevirisinde “su ve deterjanla temizleyin” denmişse ve bu madde deterjanla karışarak kimyasal bir tepkimeye girmişse, temizliği yapan kişi bu maddeyi soluyarak zehirlenebilir, daha kötüsü hayatını bile kaybedebilir. Aynı şekilde, mesela bir azot tankının içindeki dondurulmuş genetik materyallerin taşınmasında dikkat edilmesi gereken en önemli husus, azot tankının yere sert bir şekilde bırakılmamasıdır. Böyle bir hareket, tankın delinmesine ve etrafa azot gibi yakıcı bir gazın yayılmasına sebebiyet verir. Eğer ki çevirmen bu hususu dikkate almaz veya yazım hatalarını görmezden gelirse yine hem mal kaybı hem de ciddi yaralanmalara sebep olabilir. Gıda maddelerinde de saklama koşullarına dikkat etmek gerekmektedir, örneğin, nakliye sırasında ürünün ağzı sıkıca kapatılıp buzdolabında saklanması gerekiyorsa fakat çevirmen “oda sıcaklığında muhafaza edin” demişse, bu hem şirket açısından hem de müşteri açısından maddi zarara ve hukuki anlamda zarara yol açabilir. Yani, MSDS hangi alana yönelikse, o alandaki mevzuata ve terminolojiye hâkim tercümanların bu metinleri çevirmesi gerekir. Çünkü her sektörün kendine özgü anahtar kelimeleri, terminolojileri ve ifadeleri vardır. Bunlara dikkat edilmesi davalardan, yaralanmalardan, ölümlerden kaçınılması açısından oldukça önemli hale gelmektedir.

Verilen örnekler doğrultusunda bir çevirmenin MSDS çevirisi yaparken dikkat etmesi gerekenleri özetlersek; çevirmenin, çeviri işlemine başlamadan önce, metni bütün olarak önce okuması ve sonrasında “MSDS” hakkında ön bilgi edinmesi gerekir. Daha sonra bu teknik çeviri alanında kapsamlı bir terminoloji çalışması yaptıktan sonra paralel metin araştırmaları yapmalıdır. Yaygın kullanımları ve kesin olarak kabul edilen terim kullanımlarını özenli bir şekilde araştırmak gerekir ki Ortak Dil Programı sayesinde zaten her MSDS Formu aynı ifadeleri içerir. Bu ifadeler genel olarak şu şekildedir:

• Maddenin/karışımın ve şirketin/dağıtıcının tanımı;
• Zararlılık tanımlanması;
• Bileşimi /içindekiler hakkında bilgi;
• İlk yardım önlemleri;
• Yangınla mücadele önlemleri;
• Kaza sonucu yayılma önlemleri;
• Elleçleme ve depolama;
• Maruz kalma kontrolleri/kişisel korunma;
• Fiziksel ve kimyasal özellikler;
• Kararlılık ve tepkime;
• Toksikolojik bilgiler;
• Ekolojik bilgiler;
• Bertaraf etme bilgileri;
• Taşımacılık bilgisi;
• Mevzuat bilgisi;
• Diğer bilgiler.

Bir güvenlik bilgi formunun içermesi gereken maddeler de kabaca yukarıdaki gibidir. Çevirmenin dikkat etmesi gereken hususlara devam edersek, çevirmen bu tür metinlerin çevirilerini eksiksiz yapmalı ve bu çeviriler anlam kargaşasından uzak olmalıdır. Kaynak metindeki formatı takip etmek önemli rol oynar. Bu metinler herkesin anlayabileceği şekilde çevrilmelidir. Önlemlerden bahseden kısımlarda, kullanım kılavuzlarında olduğu gibi emir cümleleri kullanılır. Mevzuat bilgisi kısmı, hukuki terimlere bağlı kalınarak çevrilmelidir.

Bu tarz çevirilerde mutlaka terminolojik bazda çalışan, uluslararası çeviri sertifikaları ve kalite belgeleri sahibi (ISO 17100:2015, ISO 9001:2008, EN 15038, MTC 112 ve Google Yetkili Çeviri Bürosu) bir çeviri bürosu ile çalışmanızı tavsiye ederiz. Dijital Tercüme Ltd. olarak 15 senelik tecrübemizle MSDS çevirilerinde iddialıyız.