-1889: Osmanlı Devleti’nde saray dışındaki işitme engellilerin eğitimi için ilk Dilsiz Mektebi açılmış olup Dilsiz Mektebi’nde işaret dili ile eğitim verildiği gibi sözel eğitim de uygulanmaktaydı.

-1923: İzmir’de engelliler için sözel eğitim veren bir okul açıldı.

-1944: Süleyman Gök’ün öncülüğünde açılan Sağır Dilsiz ve Körler Okulu 1953 senesinde Millî Eğitim Bakanlığı’na devredildi.

-1880: Dünyada da, Milano Kongresi’nde işaret dili ile eğitimden vazgeçilip, sözel eğitime geçilmiş, fakat 1960‘lardan sonraki dönemlerde dünyada yeniden işaret dili eğitimi yaygınlaşmaya başlamıştır.

–1984: TRT, televizyonda İşitme Özürlüler Haber Bülteni’ni Türk İşaret Dili ile yayımlamıştır.

-1995: İlk olarak Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Yetişkinler İçin Türk İşaret Dili Kılavuzu yayımlanmıştır.

-2005: İlk kez  Engelliler Kanununun 15. maddesi ile Türk İşaret Dili resmen tanınmış olup; Türk Dil Kurumu, Türk İşaret Dili’nin geliştirilmesi, sözlüğünün ve dil bilgisinin hazırlanması ile görevlendirilmiştir.

2017 yılının 7-8 Haziran tarihlerinde ilk defa Türk İşaret Dili Çalıştayı düzenlendi. Dönemin Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Nimet Çubukçu, Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik ve TDK Başkanı Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın’ın katılımları ile düzenlenen bu çalıştayda, Türk İşaret Dili Parmak Abecesi’nin çift elle yapılması oy çokluğu ile kabul görmesi ve işaretlerin tek tek belirlenmesinin ardından, Türk İşaret Dili ile ilgili olarak çeşitli kararlar alındı. Bu kararlara binaen çalıştayın açılış ve ilk günü olan 7 haziran Türk İşaret Dili Bayramı olarak kabul edildi.

Türk İşaret Dili Eğitimi Kapsamındaki Projeler Nelerdir?

Türk İşaret Dili Sözlüğü

Millî Eğitim Bakanlığınca, okullardaki Türk işaret dili sözlüğü ihtiyacını karşılamak amacıyla hazırlanmış olan Türk İşaret Dili Sözlüğü, 1986 kelime ve deyimden oluşmaktadır. Sözcüklerin anlam karşılıkları değil, kavramların işaret dilindeki karşılıklarının yer aldığı sözlükte ellerin ve parmakların aldığı biçimler ve hareketlerin yönleri de anlatılarak işaret dili öğretiminde kolaylık sağlanması esas gaye olarak benimsenmiştir. Her kelime için farklı resim ve el biçimi de ayrıca yer almaktadır. Yalnız basılı yayın olarak değil, aynı zamanda ağ ortamında da kullanıcıların hizmetine sunulan sözlük, kullanıcıların eleştirileri ve ihtiyaçları doğrultusunda güncellenmekte ya da revize edilmektedir.

Türk İşaret Dili Araştırma Projesi

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilen proje ile işaret dilinin; ulusal ve standart bir dil haline getirilip bölgeler arası lehçe farklılıkların betimlenmesini, TİD sistemi ile ilgili bilimsel çalışmalar için ülke veri tabanının oluşturulmasını ve elde edilen bu veriler ılığında TİD dil bilgisi kitabının hazırlanması ve yayımlanmasını hedeflemektedir.

Türkiye Sağırlar Milli Federasyonu’nun Kurulması

1960 senesinde işitme engellilere karşı ayrımcılığa son vermek amacı ile kurulan Federasyon, 1964 senesine gelindiğinde “kamuya yararlı” kurum statüsüne ulaşmış ve Türkiye’de işitme engelliliği ile ilgili var olan en önemli organizasyonlardan biri olarak kendi varlığını sürdürmektedir. Ayrıca, Birleşmiş Milletler çatısı altında Dünya İşitme Engelliler Federasyonu, UNESCO, ECOSOC, ILO ve WHO organizasyonları ile ortak çalışmalarda da bulunmaktadır.

Türkiye İşitme Engelliler Spor Federasyonu’nun Kurulmadı

2000 senesinde kurulmuş olan Federasyon, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü çatısı altında çalışmalarını sürdürmekte olup, Federasyon’a bağlı 114 kulüp bulunmaktadır. Çeşitli yaştan sporcuya hizmet verilmekte ve  müsabakalarını; Büyükler, Gençler, Ümitler, Yıldızlar Şampiyonaları ile kategorize etmiştir.

Biz Ne Yapabiliriz?

İşitme ve dolayısı ile konulma engelli kişilere ihtiyaç duydukları anda yardımcı olabilmek amacı ile temel seviyede işaret dili öğrenebiliriz. Milli Eğitim Bakanlığı’nın onaylı ve çoğu ücretsiz olan kurslarına başvurabilir, internet üzerinde canlı derslere ya da sertifika programına katılabiliriz. Ayrıca bazı üniversiteler de gerek sosyal sorumluluk adına gerek ise ders kapsamında işaret dili eğitimi vermektedir. Yeter ki isteyelim! Ve unutmayalım “hepimiz birer engelli adayıyız”.