Arapça ; Hami-Sami dillerinden Sami(Semitik) kollarından olan Afro-Asyatik bir dildir.
60 ‘dan fazla ülkede konuşulan Arapça, dünyada en çok konuşulan 5. dildir
Yaygın olarak konuşulduğu ülkeler:
- Bahreyn
- Birleşik Arap Emirlikleri
- Cezayir
- Cibuti
- Çad
- Etiyopya
- Fas
- Filistin
- Irak
- İsrail
- Katar
- Komorlar
- Kuveyt
- Libya
- Lübnan
- Mısır
- Moritanya
- Batı Sahra (Kısmen tanınan devlet)
- Suudi Arabistan
- Somali
- Sudan
- Suriye
- Tunus
- Umman
- Ürdün
- Yemen
Buna istinaden pek çok Arapça lehçesi türemiştir. Birbirinden bazen gramer, bazen sözcük, bazen de fonolojik olarak ayrılan bu lehçeler zamanla evrilerek yeni bir dil olarak adlandırılmaya bile başlamışlardır. Arapça ‘da standart dil kurallarının olduğu resmi dile “Fusha / fasih”, gramere bağlı kalmadan günlük konuşulan, bölgeden bölgeye farklılık gösteren Arapça’ya (lehçeye) “Ammice” denir.
Bu diller bölgesel olarak birçok gruba ayrılsa da en bilinenler şunlardır:
Arap Yarımadası Arapçası: Bahreyn, Barik, Körfez, Necid, Umman, Hicaz, Hadrami, Zufar, Yemen, Tihame Arapçasını kapsar.
Endelüs Arapçası: İber Yarımadasındaki Endelüs bölglerinde konuşulan Arapça ‘ya verilen ad.
Levant Arapçası: Akdeniz’in doğusundaki Kuzey Suriye, Kıbrıs Maronitesi, Lübnan, Ürdün, Filistin ve Bedevi Arapçasını kapsamaktadır.
Mağrib Arapçası: Mağribi de denen bu dil; Tunus, Cezayir, Fas, Batı Sahra, Libya ve Moritanya’da konuşulur.
Mezopotamya Arapçası: Irak, Suriye, İran ve Türkiye’nin güneydoğusunda konuşulan ve Aramice olarak da bilinen bir dildir.
Mısır Arapçası: Nil Deltası çevresinde konuşulan Sai’di Arapçasını da içeren Mısır’ın resmi dilidir.
Sudan Arapçası: Sudan ve Çad Arapçaları ile Juba Pidgin’ini kapsamaktadır.
Başlıca Arap Lehçeleri
1. Körfez Lehçesi,
2. Necd lehçesi,(Arap Yarımadasındaki Necid bölgesinde konuşulan bir lehçe)
3. Umman lehçesi,
4. Hicaz lehçesi,
5. Yemen lehçesi,
6. Zufar lehçesi (Umman çevresinde konuşulan bir lehçe)
7. Nubi Lehçesi (Uganda ve Kenya arasında konuşulan bir pidgin)
8. Hassaniye (Cezayir, Fas, Moritanya, Mali, Nijerya, Senegal ve Batı Sahra’da konuşulan bir lehçe)
9. Çad lehçesi,
10. Sudan lehçesi,
11. Mısır lehçesi,
12. Yahudi arapçası,
13. Akdeniz lehçesi,
14. Güney Sudan lehçesi,
15. Bedevi lehçesi,
16. Fas lehçesi,
17. Cezayir lehçesi,
18. Saharan (Cezayir’de Fas sınır boyunda konuşulan sahra lehçesi)