Unesco tarafından yayımlanmış İnsanlığın Kültürel Mirasları listesinde de yer alan martenitsa bir Balkan ritüelidir. Bulgaristan başta olmak üzere Makedonya, Romanya, Moldova ve Türkiye’de kutlanır. Buna göre Mart ayının ilk günü bir dilek dileyerek bileklere takılan kırmızı ve beyaz renkli iplerden oluşan bir bileklik takılır ve kırlangıç veya leylek görene kadar çıkarılmaz. Baharda çiçek açan ilk ağaç dalına bağlanır ve dileğin kabul olması beklenir.

Soğukları sona erdirip baharı getiren Marta Nine günlerinin başlaması ile sevdiklerinin yıl boyunca sağlıklı ve güçlü olmasını isteyenler onlara bu bileklikleri hediye eder. Beyaz renk hayatı, uzun ömrü, saflığı; kırmızı renk ise gücü temsil eder.

Çıkış öykülerinin 2 farklı kaynağı varsa da biri Nuh Tufanındaki güvercin, biri haberci bir kırlangıç tarafından taşınan ve verimli bir toprak görülmesi için salınan kuşlardan bahseder. Ağızlarında mesaj olarak beyaz bir iplik taşırlar ama yolculuk sırasında yaralanırlar ve ipe kan damlar. Mesajı alan kişi sevinçle ipi bileğine takar ve bu geleneğe, hayatın yeniden başlamasına ithafen bu bileklikler takılır.
Marteniçkalar asla satılamaz, mutlaka elde yapılıp hediye edilir. İnsanların yanında yıl boyunca sağlıklı ve doğurgan olsunlar diye hayvanlara da takılır.
En yaygın iki Marteniçka sembolü Pizho/Pijo ve Penda’dır.
Çestita Baba Marta ! Честита Баба Марта!