Çeviri Eyleminde Hedef Kitleyi Tanımak Neden Önemlidir?

Çeviri sektörü kapsamında “hedef kitle” terimi, bir ürünün/şirketin/markanın çeviri aracılığıyla mesajını en etkili şekilde iletmek istediği topluluk olarak tanımlanabilmektedir.

Kaliteli bir çeviri hizmeti, çeviriye ihtiyaç duyan hedef kitleyi tanımaktan ve anlamaktan geçer. Başka bir deyişle, hedef kitle çeviri işlemine başlanmadan önce göz önünde bulundurulması gereken anahtar kelimedir. Bu nedenle hedef kitlenin ihtiyaçlarına yönelik bir çeviri hizmeti gerçekleştirmeyi amaçlayan her dil hizmeti sağlayıcısı, çeviri projesini atadığı çevirmenine hedef kitleye ait birtakım bilgiler verir. Bu bilgiler sayesinde, çevirmen hedef kitleye hitap edecek çeviri amacını belirleyerek kaliteli, hatasız, doğru ve tutarlı bir ürün sunmak üzere çeviri sürecini başlatır.

Hedef Kitleyi Tanımaya Yönelik Sorular Neler Olabilir?

Çevirisine ihtiyaç duyulan içerik kime (yetişkin, genç, çocuk) hitap etmektedir?

Hedef kitlenin yaşı nedir?

Cinsiyeti nedir?

Sosyo-kültürel yapısı ne şekildedir?

Bakış açısı ve zihniyeti ne doğrultuda şekillenmiştir?

Hedef kitlenin konuşmakta olduğu farklı lehçeler var mıdır?

Kalıplaşmış tutum ve inançları var mıdır?

Akademik/eğitim seviyesi ne durumdadır?

Hangi coğrafi bölgede yaşamaktadır?

Satın alma eğilimleri hangi doğrultudadır?

Hedef kitlenin kendi kültüründe kullanımını uygun görmediği kelimeler/deyimler/ifadeler/söylemler var mıdır?

Çeviri dilini basitleştirmeye gerek var mıdır?

Hedef kitlede başka dillerden farklı olarak bambaşka anlama sahip olan bir kelime/sembol var mıdır?

Özetlemek gerekirse:

Hedef kitlenin anladığı dilden konuşturulan çeviri ürünleri her zaman daha dikkat çekicidir. Kendine yabancı gelen, karmaşık ve anlam karmaşası olan içerikler karşısında hedef kitle kendini geri çekebilir. Çevrilen içerik hedef kitleye bir anlam ifade etmiyorsa, hedef kitle bu içerik ile ilişki kuramaz ve çeviri eylemi amacına ulaşamaz. Dolayısıyla, çevirinin amacına ulaşabilmesi için de hedef kitleyi tanımak kaçınılmazdır. Hedef kitle, satın almak/okumak/incelemek istediği bir ürüne veya içeriğe güvenmek ister. Doğru olmayan ve güven vermeyen bir içeriğe sahip olan bir çeviri, hedef kitle nezdinde marka bilinci yaratılmasını da büyük ölçüde engelleyebilir. Bu noktada çeviri hizmeti talep eden kurum veya kişilerin de hitap etmek istediği hedef kitleyi öncesinde çeviri şirketlerine detaylıca sunmaları son derece önemlidir.

Hedef kitleyi tanımanın ne kadar önemli olduğunu “Localization Fail” olarak kabul edilen bir örnekle açıklamak isteriz:

Ürününü Japon hedef kitleye de ulaştırmak isteyen P&G; bebek bezi ambalajında Batı kültürüne özgü bir görsel kullanmayı tercih etti: Bebeği taşıyan bir leylek. Ürünün satışa sunulmasının ardından Japonya’daki satışlar aniden yavaşlamaya başladı ve P&G kısa süre sonra pazarlama yerelleştirmesinde yapmış olduğu hatayı keşfetti. P&G’nin hedef kitleyi tanıma sürecinde atladığı nokta şuydu: 14. yüzyıla ait bir efsane doğrultusunda Japon kültürüne ve inanışına göre bebekler leyleklerle değil, nehirde yüzen dev şeftaliler aracılığıyla dünyaya getirilmekteydi. Bu durumda “Leylek”, Japon hedef kitlesine tamamen yabancı bir sembol olmuş ve amaca hizmet etmemişti.