Organizasyonlarda Unvan
Unvan iş hayatında oldukça önemli bir yere sahiptir. Çoğu insan unvanı daha iyi bir maaşa tercih etmektedir. Çünkü unvanın güçlerini arttıracağını ve birçok fırsatın kapısını aralayabileceğine inanmaktadır. Çalışanlar için adeta bir prestij haline gelen unvan kişinin maaşını ve şirket içerisinde diğer çalışanlara göre olan konumunu belirler. Fakat günümüzde sadece kişileri tatmin etmek amacıyla garip unvanlar da oluşturulabilmektedir. Şirketlerin bu tarz unvanlar oluşturmasının nedeni, çalışanlarının şirket içerisindeki statüsünü gösteren başka bir sistemin bulunmamasından kaynaklanır.
Yeni bir iş alanı oluşturulduğunda burada çalışacak kişiler için de bir unvan belirlenmelidir. Kişinin yaptığı işe göre bir unvan belirlenir. Örneğin satış temsilcisinin işi satışlarla ilgilenmektir. Satış temsilcisinin yaptığı iş unvanıyla örtüşmektedir. Ancak günümüzde çalışanlara yaptıkları iş ile örtüşmeyen unvanlar verilmekte hatta fonksiyon açısından çok küçük olan bir pozisyonda prestij açısından büyük unvanlar bile kullanılmaya başlanmıştır.
Şirketlerde en çok yöneticilikle ilgili terim karışıklıkları bulunur. İngilizcede yöneticilik pozisyonu ile ilgili başlıca terimler aşağıdaki gibidir:
Manager: Manager denildiğinde fiilen işi yöneten, iş yapan kişileri direkt olarak kontrol eden yöneticileri anlamaktayız.
Executive: Üst kademe yöneticiler için kullanılır. Manager’ın üzerinde bir kişidir. Başkalarına yön göstermek, strateji belirlemek gibi üst kademe işlerle ilgilenen kişilerdir.
Chief Executive Officer (CEO): Bir işletmenin aktif olarak yönetiminde bulunan kişidir. CEO etkin olarak işletmenin günlük yönetimine katılır.
President: Başkan olarak Türkçeye çevrilen bu kelime yönetim kuruluna karşı şirketin sorumluğunu taşıyan yöneticidir. Fakat ülkemizde bu görevi yerine getiren kişiler için genel müdür unvanı tercih edilmektedir. İngilizce kullanımda ise President, genel müdürden daha üst bir konumda yer almaktadır.
Vice President: Başkan yardımcısını ifade eder. Ülkemizde ise genel müdür yardımcılarına verilen unvandır.
Executive Vice President: Genel müdür yardımcılarının kendi arasındaki statüyü belirlemek için kullanılan unvandır. Son yıllarda ülkemizde kıdemli genel müdür yardımcısı olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Director: Yönetim kurulu üyesi olan kişilerin sahip olduğu unvandır. Fakat bazı şirketlerde genel müdüre bağlı olan üst kademe departman sorumlusu anlamına da gelmektedir.
Coordinator: Türkçeye koordinatör olarak direkt geçen bu unvan bölümdeki en üst yöneticiyi ifade eder. Koordinatör aktif olarak işin içinde bulunmasa da o işi icra eden kişileri koordine etmekle yükümlüdür.
Administrative Assistant: Dilimize yönetici asistanı olarak çevrilen bu unvanın iş tanımı sekreter ile benzerlik göstermektedir. Yönetimden gelen istek ve emirleri yerine getirir, Fakat sekreterden bir üst kademede yer alır.
Chief Administrative Officer: CEO’ya bağlı olarak çalışan kişiler için kullanılır. Performansını yükseltmek amacıyla stratejik planlamalar yapmak, bölüm içi ve bölümler arası iletişimi sağlamak, üst düzey yönetime rapor vermek görevleri arasında yer alır.
Chief Data Officer: Veri madenciliği, bilgi analizi, bilgi değişimi gibi yollarla şirketi için bilgiler sağlayan ve şirket bilgilerinin gizliliği ve korunması için çalışan kişilere verilen unvandır.
Chief Development Officer: Şirketin gelişimi ve büyümesini sağlayacak kısa veya uzun dönemli hedefler belirleyen ve bu hedeflerin gerçekleştirilmesi için çalışan kişilere verilen unvandır.
Chief Compliance Officer: Şirketin yasal düzenlemelere yurtiçi ve uluslararası düzenlemelere uygunluğunu kontrol eden ve düzenleyen kişilere verilen unvandır.
Gördüğümüz gibi şirketlerde kullanılan bazı unvanlar ülkemizde tam olarak yerleşmemiştir. İşletmeler bu sorunu kendi bünyelerine uygun bir sistem kullanarak çözmelidir. Unvanlar ile diğer personel sistemleri arasında terfi, eğitim, ücretlendirme gibi ilişkiler kurulmalıdır. Unvan ve yapılan iş arasındaki ilişki gün geçtikçe kopmakta olup kişiler sahip oldukları unvanlara kendilerine göre anlamlar yüklemektedir.