Dijital Tercüme Çeviribilim bölümünün hazırlamış olduğu “İngilizce” hakkındaki filolojik bilgidir.

İngilizce, köken açısından Cermen dil ailesine mensup bir dildir. İngilizce ve Hintçe dillerinden sonra İngilizce 380 milyon kullanıcısı ile dünya üzerinde en çok konuşulan üçüncü dildir. 1997 verilerine göre anadili İngilizce olan insanların ülkelere göre dağılımı sıra ile şu şekildedir: Amerika Birleşik Devletleri - 214. 809. 000, Birleşik Krallık - 58. 200. 000, Kanada 17. 694. 830, Avustralya - 15. 581. 334, İrlanda - 4. 200. 000, Güney Afrika Cumhuriyeti - 3. 673. 203, Yeni Zelanda - 3. 500. 000 ve son olarak Singapur - 665. 087 olarak kaydedilmiştir. Resmi dil olarak veriler bu şekilde kaydetmesine rağmen, İngilizce iletişim dili olarak kabul edildiği için ticari, hukuki, medikal, edebi, teknik vb konulardaki dokümanların veya yazışmaların çoğunu takip edebilmek için İngilizce bilmek günümüzde bir şart durumuna gelmiştir. Bu yüzden 1 milyarı aşkın kişi en basit seviyede de olsa İngilizce bilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri, Anglofon Karayipler, Avustralya, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı, İrlanda Cumhuriyeti, Kanada ve Yeni Zelanda'da yaşayanların çoğunun anadilidir. Fakat ikinci dil olarak dünya genelinde, özellikle İngiliz Milletler Topluluğu ülkeleri ve çok sayıda uluslararası örgüt tarafından kullanılmaktadır.

Tarihsel açıdan bakıldığında İngilizce, ilk çıkışındaki kelime yapıları incelendiğinde kimi filologlara göre Almanca kaynaklıdır. Bunun sebebini özellikle dilbilgisi ve gramerin yanında, birçok harfin bile Latin Alfabesi'nden farklı olarak Cermen alfabesinden gelmesine bağlamışlardır. Eski İngilizce ve şu anda mevcut olan İngilizce kıyaslandığında, İngilizce'nin tarih içinde çok fazla değişikliğe uğradığı görülmektedir. Bu fark o kadar fazladır ki, İngilizce'yi anadili olarak konuşan bir kişi bile özel bir eğitim almadan İngilizce'nin ilk halini anlayamaz. Bu yüzden özel literatürde bu dile "Anglo-Saksonca" ya da " Anglo-Sakson dili" de denir. İngiltere'nin belli bölümlerinde ve Güney İskoçya'da 5. yüzyılın ortalarından 12. yüzyılın ortalarına kadar konuşulmuş, 1100 yılında gerçekleşen Norman istilasından önce Britanya'nın, şu anda İngiltere ve güney İskoçya olarak tanımlanabilecek bölgelerinde konuşulmuştur. Bu dönemdeki gelişmelere bakıldığında milattan önce 54-55 yıllarında Britanya Sezar tarafından istila edildiğinde Britanya adalarında Kelt dili konuşan Celtic kabileleri yaşamaktaydı (Kelt Dili, Gaelic olarak hala İskoçya, İrlanda, Galler, Isle of Man ve Fransa sınırları içindeki Breton'da konuşulmaktadır). İngiltere'de yapılan araştırmalara göre, hazırlanan bir bilgisayar programıyla İngilizce ve diğer Hint-Avrupa dil ailesine ait dillerin hala kullanılan en eski sözcükleri yaklaşık olarak tahmin edilebilmektedir. Reading Üniversitesindeki araştırmacılar tarafından, İngilizcedeki "I" (ben), "we" (biz), "two" (iki), "three" (üç) sözcüklerin en eski sözcükler arasında olduğunu belirtilmiştir.

Çağlara ayrılmış biçimde incelendiğinde tarihsel manada 450-1100 yılları arasında Eski İngilizce (Anglo-Sakson) konuşulmuştur. Bu döneme ait en önemli eser Beowulf destanıdır. Vikingler'in Britanya'yı istilasından sonra Eski İngilizce'yle benzerlik gösteren dillerini de buraya taşımışlardır (MS 878 yılında). Fransa'dan gelen Kral William komutasındaki Norman ordusunun 1066 yılında İngiliz kralı Harold ile Hastings'teki savaşı İngilizce'nin tarihinde büyük değişiklikler yapmıştır. Normanlar, Eski Fransızca dilini de bu ülkeye taşımışlar ve bu dil zamanla Kraliyet'in ve üst tabakanın konuştuğu dil haline gelmiştir. Eski İngiliz kültürü incelendiğinde sözlü kültürün çok güçlü olduğu görülmüştür, bu yüzden özellikle epik şiirler çok popülerdi ve bu dönemin en büyük eseri sayılan Beowulf dahil birçoğu, Anglosakson Edebiyatı'nın önde gelen eserleri olarak günümüze ulaşmıştır. Fakat bu dönemdeki bu eserler dil olarak, günümüzün Norveççe'sine ya da İzlandaca'sına daha çok benzerlik göstermektedir. Yazılı anlamda ilk İngilizce eserler, Orta Çağ'ın başlarında ortaya çıkmıştır, buna ilk örnek ise "Cædmon's Hymn"'dir. El yazması olarak günümüze ulaşan eserlerin çoğunun zaten epik manzum şeklinde olduğu ve aliterasyonlu dizeler ve ünsüz kafiyesi kullanıldığı (Bu tür bir kafiye Cermen Dilleri'nin bir özelliğidir ve Roman Dilleri'nin sesli uyaklarından ya da kafiyelerinden farklıdır) gözlemlenmiştir. Böylece akılda kalıcılığı sayesinde günümüze kadar ulaşmıştır.

Yazılı edebiyat, Aziz Augustinus ve onun müritleri tarafından kurulan ilk Hıristiyan manastırlarına dayanmaktadır ve Hıristiyan okuyucuların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bir şekilde uyarlandığını düşünmek mantıklıdır.

1100-1500 Orta Çağ İngiliz Edebiyatı 1066 yılında Norman İstilası'nın ardından Birleşik Krallık'taki Londra şehri temelli Chancery Standard'ın yaygınlaştığı ve matbaaların artık iyice kullanılmaya başlandığı, bu şekilde yayıncılar sayesinde dilin daha düzenli hale geldiği 1470'lere kadar olan dönemdeki edebiyatı belirtmektedir. Milattan sonra 1200 yıllarında İngiltere ve Fransa'nın bir hale gelmesiyle, eski İngilizce kelimeler yeniden kullanılmaya başlandı fakat ek olarak Fransızca kelimeler de dile girdi. Böylece Cermen dillerinin Kuzey Avrupa etkisinden Fransızca'nın naif yapısın yaklaşıldı. "Orta İngilizce" diye tbir edebilecğeimiz bu dönem, 1340-1400 yıllarında yaşamış olan şair Chaucer'in kullandığı dildir. Chaucer, Shakspeare'den önce yaşamış en büyük İngiliz şairi olarak bilinir. Orta dönem İngilizce'ye ne büyük örnek yine Chaucer olarak bilinir, çünkü o dönem seyahat imkanları da kısıtlı olduğundan Fransızca'nın eski İngilizce’yi şekillendirmesi her yörede farklı şekilde oluşmuştur. Filologların İngilizce'nin orta dönemi olarak kabul ettiği şekil ise bu şairin kullandığı dildir. İngiliz edebiyatının bu döneminde, Geoffrey Chaucer Canterbury Hikayeleri'ni, the Pearl Poet Sir Gawain and the Green Knight'ı, William Langland Piers Plowman'i yazmıştır ve çok sayıda moralite oyunu ve dini piyes üretilmiştir.

1500-1650 yılları arası ise Erken Modern İngilizce (Rönesans İngilizcesi) olarak isimlendirilebilir. Matbaanın 1476 yılında William Caxton tarafından İngiltere'ye getirilmesini takiben, yerli edebiyat gelişmiştir; hem Kraliçe I. Elizabeth hem de Kral I. James zamanında üretilen şiir, tiyatro ve düzyazı eserleri, günümüzde Erken modern (ya da Rönesans) olarak etiketlenmiş olan edebiyatı oluşturmaktadır. İtalya'dan alınan hümanizm etkisi ile bu dönem edebiyatı, insanı önemli bir konu olarak ele almıştır. Erken modern edebiyat, okuyuculara daha dünyevi bir edebiyat sunmasına rağmen, çoğu bakımdan açık bir şekilde dini temelli görünmektedir. "Elizabeth Dönemi "adı verilen XVI. yüzyılda tiyatro ve şiir türlerinde önemli eserler ortaya konmuştur. Rönesans dönemi İngiliz edebiyatının en önemli tiyatro yazarı Shakespeare (1564-1616)'dir. Dram ve komedya türlerinde hem nazım, hem düzyazı, hem de her ikisini birlikte kullanarak başarılı oyunlar yazmıştır. Marlowe (1564-1593) ve Ben Jonson (1573-1637) da dönemin önemli tiyatro yazarları arasında yer alırlar.

İlk büyük İngiliz şairi olan Edmund Spenser (1552-1599) ise pastoral türde yazdığı şiirlerini Çoban Takvimi, alegorik bir destanını da Peri Kraliçesi adlı eserlerinde toplamıştır. Tasvir ve ruh çözümlemelerinde başarılı olan ve üslûba önem veren dönemin son büyük şairi John Milton (1608-1674)'un en önemli eseri Kaybolmuş Cennet adlı konusunu Tevrat'tan aldığı dinî destanıdır. Montaigne gibi deneme türünde başarılı ürünler veren Bacon (1561-1626)'un en önemli eseri ise Denemeler'dir.

1650 yılından itibaren ele alınan döneme ise Modern İngilizce denir. Erken dönemlerinde Klâsik Dönem İngiliz Edebiyatı (bu akımın İngiliz edebiyatında iki önemli temsilcisi vardır: Şiir ve oyunlarıyla Drydon "1631-1700" ve şiirleriyle Pope "1688-1744") ve Romantik Dönem İngiliz Edebiyatı (İngiltere'nin kuzeybatısında yer alan göller bölgesinde bir süre yaşamış olan ve bundan dolayı kendilerine "Gölcüler" denilen Wordsworth (1770-1850), Coleridge (1772-1834) gibi sanatçılar, ayrıca Lord Byron (1788-1824), Shelley (1792-1822) ve Keats (1795-1821) gibi şairler bu akımın başlıca temsilcileri arasında yer alırlar) gibi iki önemli devre göze çarpmaktadır. Runik (futhorc) alfabeden Latin alfabesine geçişle dil daha büyük bir değişme gösterdi. Çünkü eski İngilizce'de sözcükler okunduğu gibi yazılırdı. 20. yüzyılda İngiliz edebiyatı en çok "roman" türünde başarılı ürünler vermiştir. J. Conrad, James Joyce (1882-1941) ise klâsik roman kurallarını bir tarafa bırakarak, modern roman tarzının örneklerini vermiştir. V. Woolf (1882-1941) önemli bir İngiliz kadın roman yazarıdır. Modern İngilizcede telaffuz edilmeyen "knight" sözcüğündeki "k" sesi gibi telafuz edilmeyen sesler aslında Eski İngilizce'de telaffuz edilmekteydi, fakat bu da yeryüzüne dağılmış durumdaki İngilizce konuşan halklar arasında fonetik telaffuzundaki çeşitlilik yarattı. Amerika'ya, Avustralya'ya, Yeni Zelanda'ya, Hindistan'a, Asya'ya ve Afrika'ya yapılan göçler ve İngilizce'nin bu ülkelerde sömürgecilik sebebi ile baskın hale gelmesiyle İngilizce kendi yapısı içinde mahalli dillerden de etkilenerek değişti ve gelişti. Bu da örneğin Avustralya ve Amerika'da konuşulan İngilizce'nin farklılaşmasına, özellikle telaffuzun tamamen değiştiği kelimeler olmasına yol açtı. İletişim araçlarının yaygınlaşmasıyla, hem İngilizce‘nin kendi içinde karmaşıklaştığı hem de, Fransızca, Almanca, İspanyolca, Arapça ve hatta Nepalce'den bile İngilizce'ye kelimeler geçtiği görülmüştür. Günümüzde filologlar tarafından modern İngilizce, anadili farklı olan insanların konuştuğu ilk "küresel ortak dil" olarak tanımlanmaktadır, çünkü iletişim, bilim, ticaret, havacılık, hukuki, medikal, edebi, teknik, eğlence, radyo ve diplomasi alanlarında egemen uluslararası yardımcı dildir. Britanya İmparatorluğu'nun sömürgelerinin çokluğu ve özellikle 1945'ten sonra Amerika Birleşik Devletleri'nin artan ekonomik ve kültürel etkisi, İngilizce'nin benimsenmesini önemli şekilde hızlandırmıştır.

İngilizce'nin gramer olarak en önemli özelliklerinden birkaç örnek vermek gerekirse özne kullanımının gerekliliği, 12 zaman eylemi olması, tümcenin özne-yüklem-nesne şeklinde sıralanması, yazıldığından farklı okunan bir fonetik yapıya sahip olması sayılabilir.

Ülkemizde İngilizce halen yabancı dil öğreniminde ilk sıradadır. 8 yıllık ilköğretim yasasından sonra İngilizce ilköğretim 4. sınıflara kadar çekilmiştir. Lise döneminde ise İngilizce derslerinin haftalık ders saati artmış bulunmaktadır. Üniversite eğitiminde İngiliz Dili ve Edebiyatı, İngilizce Mütercim Tercümanlık, İngilizce Öğretmenliği gibi bölümlerde hali hazırda İngilizce eğitimi alınmasına rağmen, bir yıl süreyle hazırlık sınıfında yoğun İngilizce öğretilen birçok bölüm vardır. Bunun yanında birçok seçkin üniversitede İktisat, İşletme, Uluslar arası İlişkiler vb bölümlerde de İngilizce eğitim verilmektedir. İngilizce eğitimine İngilizce okuma ve konuşma becerileri, İngilizce dil bilgisi, yazma becerileri ve bu becerileri öğretme yöntemleri, İngiliz edebiyatı, Amerikan edebiyatı ve İngiliz dilinin tarihi ve yapısıyla ilgili dersler dâhildir.

Bunun yanında İngilizce'nin önem kazanmasıyla birlikte çok sayıda özel dershaneler, kurslar, üniversitelerin özel kursları ve dil eğitim siteleri kurulmuştur. Aynı zamanda İngilizce'nin bilgisayar ortamında öğretilmesiyle ilgili Milli Eğitim Bakanlığı'nın çeşitli projeleri bulunmaktadır.